Początki Pasymia związane są z wsią kościelną (jednak, wbrew temu, co zazwyczaj podaje się w literaturze, niezałożoną przez biskupów warmińskich) o nazwie Heinrichswalde (Henrykowo). Wieś tę lokowano nie wcześniej niż w 1381 roku. Jeszcze w latach osiemdziesiątych XIV wieku (około 1383 r.) rozpoczęto budowę zamku w pobliżu wsi Heinrichswalde. Dowodem na to są zakładane w tym okresie w okolicy Pasymia wsie służebne: Tylkówko (1383 r.), Burdąg i Brajniki.
Pasym został lokowany 4 sierpnia 1386 roku z inicjatywy komtura elbląskiego Zygfryda Walpota von Bassenheim i od jego nazwiska przyjął swoją pierwotną nazwę – Bassenheim. Średniowieczny Pasym był silnym założeniem obronnym, w skład którego od początku wchodziły: zamek, kościół oraz mury obronne. Budowę pasymskiego kościoła rozpoczęto więc wraz z budową zamku, a zakończono w 1391 roku.
W trakcie wojny trzynastoletniej, w lutym 1454 roku, mieszczanie pasymscy opanowali zamek. Nie radząc sobie z grasującymi pod murami zaciężnymi krzyżackimi, zdecydowano się ściągnąć do miasta polską załogę. Przez całą wojnę Pasym, pomimo krzyżackich podchodów, pozostał wierny Polsce. Krzyżacy odzyskali miasto dopiero w 1467 roku na mocy postanowień II pokoju toruńskiego.
5 marca 1520 roku pod Pasymiem pojawił się hetman Jakub Sęcygniewski, dowodzący silnymi oddziałami jazdy. To wystarczyło, by miasto – wbrew wcześniejszemu stanowisku – skapitulowało i oddało się w polskie ręce.
W 1547 roku rezydujący na zamku w Szczytnie starosta Hans von Schertwitz udzielił księciu Albrechtowi pożyczki. W ramach zastawu otrzymał m.in. pasymski zamek, który stał się prywatną rezydencją rodziny Schertwitzów. W 1583 roku wybuchł pożar, który strawił niemal całe miasto – ocalały jedynie kościół, zamek i kilka budynków.
W 1615 roku wygasła pasymska linia rodu Schertwitzów, a zamek ponownie stał się własnością książęcą. W 1616 roku miasto odkupiło zamek, po czym został on rozebrany. Z materiałów pozyskanych z rozbiórki wzniesiono ratusz. Zamek znajdował się naprzeciwko kościoła, w północno-wschodniej części miasta. W XVIII wieku na terenie pozamkowym wzniesiono koszary dla miejskiego garnizonu, a w latach 70. XIX wieku kościół katolicki.
W 1657 roku Pasym został spalony i splądrowany — rzekomo przez najazd tatarski, choć w rzeczywistości był to najazd polski.
Widok Pasymia z połowy XVII wieku według Ch. Hartknocha, Alt- und Neues Preussen, 1684.
Ze zbiorów M. Rawskiego.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz