piątek, 16 maja 2025

Leśnictwo Kulka oraz Las Hindenburga

W 1911 roku większość dóbr rodziny von Fabeck, z siedzibą w Jabłonce, przejęła Wschodniopruska Spółka Ziemska. W 1914 roku landrat von Rönne rozpoczął negocjacje w sprawie zakupu przez powiat szczycieński 1700 mórg lasu rosnącego po zachodniej stronie jeziora Łęsk. Ten obszar, graniczący ze starym, liczącym 1500 mórg lasem powiatowym, wcześniej należał do majątku w Jabłonce. W związku z wybuchem wojny negocjacje dotyczące zakupu zostały wstrzymane i wznowione dopiero w czerwcu 1915 roku. Po przerwie rozmowy podjął nowy landrat, Wiktor von Poser. Ostatecznie las kupiono w cenie 300 marek za morgę, co dało łącznie 540 000 marek. Kwotę 75 000 marek przekazało Berlińskie Stowarzyszenie Pomocy Wojennej dla Powiatu Szczycieńskiego. Spłatę rozłożono na raty. Zakupiony teren był w dużej części porośnięty wysokopiennym lasem; około 200 mórg stanowiły młodniki. Ponadto w skład nabywanej ziemi wchodziło około 350 mórg gruntów ornych. Przedstawiciele władz wyższych nie byli entuzjastycznie nastawione do tej transakcji. Sugerowano, że zainwestowanie pieniędzy w lokatę przyniosłoby większy zysk. Z czasem jednak okazało się, że zakup lasu uratował miejskie oszczędności przed pochłonięciem ich przez hiperinflację, która ogarnęła Niemcy po wojnie. Zakup poparł też nadprezydent Prus Wschodnich, Friedrich von Berg-Markienen, którego dziadek był sto lat wcześniej landratem powiatu szczycieńskiego. Starosta von Poser wspominał też, że członek rady powiatowej, nauczyciel z Baranowa – Oltersdorff, który zwykle sprzeciwiał się niemal wszystkim inicjatywom, tym razem niespodziewanie stał się gorącym zwolennikiem planu zakupu. Gdy dotarła do niego informacja, że las należący do majątku Jabłonka jest wystawiony na sprzedaż, już po kilku dniach samodzielnie złożył formalny wniosek, aby powiat niezwłocznie nabył ten teren. Decyzję o nabyciu lasu podjęto także po to, by uchronić jeden z najpiękniejszych lasów w Prusach Wschodnich przed sprzedażą w ręce prywatne i ewentualną wycinką. Uznano również, że las ten ma wartość historyczną — podczas bitwy pod Tannenbergiem prawe skrzydło armii rosyjskiej przemieszczało się przez ten teren aż w okolice Biskupca i Zerbunia, a następnie VI Korpus tą samą drogą wycofał się w stronę Szczytna. Dodatkowym atutem była dobra dostępność komunikacyjna — zarówno drogowa, jak i kolejowa. W związku z tym planowano stworzyć tu miejsce wypoczynku i rekreacji. Ponieważ teren ten znajdował się w centrum powiatu, miały się tu odbywać również uroczystości powiatowe. 24 października 1915 roku, świeżo zakupiony las powiatowy, za zgodą samego Hindenburga, otrzymał nazwę „Las Hindenburga” (Hindenburgforst). Nadanie nazwy uświetniło ustawienie w pobliżu leśniczówki ponad 2,5-metrowego głazu z inskrypcją: „Hindenburgforst erworben 15.10.1915” (Las Hindenburga nabyty 15.10.1915). Pierwszym leśniczym Lasu Hindenburga był Porsch, przejęty wraz z lasem. Po jego śmierci zatrudniono państwowego leśniczego Hoffmanna, który zamieszkał w nowo wybudowanej, pięknej leśniczówce powiatowej, malowniczo położonej wysoko nad brzegiem jeziora.
W pobliżu powiatowego domu wypoczynkowego dla dzieci znajdowało się jedyne ogólnodostępne miejsce do kąpieli, do którego prowadziły dwie drogi leśne, które przekształcono w jednokierunkowe i odpowiednio oznakowano. W lesie powiatowtym, nad jeziorem domki zbudowali sobie, właściciel tartaków i fabryk - Richard Anders oraz szczycieński kupiec Franz Frank. Natomiast tereny wokół jeziora Łęsk były chętnie odwiedzane przez mieszkańców Szczytna. Swoja przystań w lesie powiatowym wybodowało też Szczycieński Klub Wioślarski. W latach 30. kąpielisko nad jeziorem było już w sezonie strzeżone. Ratownikami byli członkowie towarzystwa gimnastycznego.

Forsthaus Kulk, Hindenburgforst, Kreis Ortelsburg.
Wiesner, Ortelsburg. Pocztówka ze zbiorów M. Rawskiego.



Kulk, Kreis Ortelsburg - Forsthaus. 
Verlag u. Copyright 1929 by Bruno Koch, Kunstverlag, Ortelsburg
Stempel agencji pocztowej w Jabłonce i poczty w Szczytnie. ...37 r.

Willy Helbig i Otto Kerl przed leśniczówką. Rok 1936. 
Zdjęcie ze zbiorów M. Rawskiego.


Ortelsburg - Kreiswald . „Hndenurg - Frost Im". Kulker Walde.
A. Moslehner Buchhandlung, Max Zedler, Ortelsburg. 
Obieg: Rothfliess 12.4.18.
Pocztówka ze zbiorów M. Rawskiego.

 

Otto Kerl przed Głazem Hindenburga w Kulce, 1936 r.            Głaz Hindenburga w Kulce, 2016 r.

Zdjęcie ze zbiorów M. Rawskiego.

Ortelsburger Kreisblatt. Rok 1971. 

W latach 70. XIX wieku von Fabeck z Jabłonki hodował w lesie nad jeziorem Łęsk daniele, które były czasem kłusowane przez Mazurów.


W zeszłą niedzielę nasza kompania młodzieżowa odbyła wycieczkę do parku Hindenburga w szczycieńskim lesie powiatowym, stacja Kulka. Wycieczka była połączona z ćwiczeniami terenowymi. Po zakończeniu ćwiczeń kompania, przy dźwiękach muzyki, przemaszerowała w kierunku dalszych przyjemności do parku Hindenburga. Ledwo teren został przekroczony, z przeciwnej strony — około 2 kilometry dalej — zgłoszono pożar lasu. Dowódca kompanii zarządził alarm pożarowy i kompania ruszyła pospiesznie na miejsce pożaru. Tam las płonął na dość dużej powierzchni. Licząca ponad 100 młodych chłopców kompania przystąpiła do gaszenia ognia. Ponieważ brakowało sprzętu saperskiego (łopat, narzędzi), gaszenie pożaru było bardzo trudne. Mimo to udało się opanować ogień. Podczas akcji gaśniczej wielu młodych chłopców doznało uszkodzeń ubrań i obuwia z powodu ognia. Chociaż kompania nie mogła już skorzystać z przewidzianych przyjemności, miała przynajmniej satysfakcję, że udało się zapobiec wielkim szkodom. Po zakończeniu akcji młodzi chłopcy wrócili do domu, śpiewając radośnie.
General-Anzeiger für Halle und die Provinz Sachsen, Nr. 177, 29.06.1917, s. 2. 

Strzelanie do rzutków w Kulce.
W najbliższą niedzielę, 23 sierpnia 1, punktualnie o godzinie 13:00 odbędzie się w Kulk zawody w strzelaniu do rzutków. Wszyscy miłośnicy sportów myśliwskich są serdecznie zaproszeni do udziału.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz