piątek, 30 grudnia 2016

Kuklanka (Opukelmühle)

Kuklanka / Opukiel to założony w 1753 r. przez M. Kamińskiego młyn wodny na Powałczyńską Strugą. W 1861 r. osiedle połączone zostało z Powałczynem. Przed wojna były tu cztery zabudowania, w tym gospoda, młyn i domy dwóch pracowników leśnych. Osada liczyła 16 mieszkańców. Właścicielem gospody był Fritz Bley. Po jego śmierci przejął ją syn, który po jakimś czasie sprzedał ją Thomarowi  - kupcowi ze Szczytna. Ten z kolei wydzierżawił gospodę Gustavowi Lipce a następnie Rueitzchowi. 
25 stycznia 1945 r. wojska rosyjskie zajęły pobliski Powałczyn. Natomiast w lasach wokół Powałczyna i w Opuklu broniła się do wieczora 562 dywizja grenadierów ludowych.  Obecnie osada nie istnieje. Zachował się tylko zniszczony cmentarz. Jeszcze kilka lat temu w pobliżu rzeczki leżały kamienie młyńskie.










Pozostałości młyńskiego stawu.





niedziela, 11 grudnia 2016

Ochódno - kamienny drogowskaz

Kamienny drogowskaz lub kamień graniczny (rozdzielający położone blisko siebie wsie Kaspry i Ochódno). Kamień stoi przy drodze pomiędzy Kasprami i Ochódnem przy skrzyżowaniu z drogą prowadzącą do dworca kolejowego, nieopodal kamiennego wiaduktu kolejowego. Obie wsie mają średniowieczny rodowód. Po wybudowaniu linii kolejowej ze Szczytna do Biskupca miejscowi gospodarze dorabiali sobie sprzedając występujące w tej okolicy w dużej ilości głazy narzutowe. 
O kamieniu poinformował mnie Robert Arbatowski. 






niedziela, 4 grudnia 2016

Radosna Góra

W lesie pomiędzy Janowem, Sędańskim i Szczytnem znajduje się niewielkie wzniesienie nazwane przez Niemców Radosną Górą. Według utrzymujących się do dzisiejszych czasów wierzeń jest to miejsce nieokreślonej mocy i wyjątkowej aury. Jakiś czas temu postawiono tu kamienny drogowskaz, który ktoś próbował z lasu wywieść. 




czwartek, 1 grudnia 2016

Kamienny nagrobek / pomnik?

W lesie pomiędzy Szczytnem a Sędańskiem znajduje się obrobiony, granitowy kamień. Z ziemi wystaje na ponad metr. Na górze widać krzyż wpisany w okrąg. Na zdjęciu wykonanym przy innym oświetleniu widać prawdopodobnie datę 1837.
Informację o tym kamieniu dostałem od znajomej czytelniczki bloga. Gdyby ktoś znał jakieś ciekawe, kamienie drogowskazy i pomniki tu nieopisane, to bardzo byłbym wdzięczny za informacje. 



środa, 9 listopada 2016

Jęczniki - głaz Hindenburga

2 października 1929 r., w osiemdziesiąte drugie  urodziny Paula Hindenburga, w pobliżu leśniczówki Hinterdamerau (obecnie Leśnictwo Jęczniki) ustawiono głaz pamiątkowy, nazwany później „kamieniem Hindenburga”. Wokół posadzono dąb czerwony. Kamień ten nie upamiętniał miejsca dowodzenia, czy postoju Hindenburga. W tym rejonie niemiecki dowódca nigdy nie przebywał, nie toczyły się też tu podczas I wojny światowej żadne walki. Kamień ten był wyrazem kultu jakim cieszył się zwycięzca spod Tannenbergu na Mazurach i ustawiony został z inicjatywy miejscowych leśników. Prawdopodobnie wyciągnięto go z brzegu jeziora Sasek Wielki. Stał sobie spokojnie jeszcze kilkanaście lat po wojnie. Przewrócony został w latach sześćdziesiątych. Przez kilkadziesiąt lat głaz stopniowo zapadał się w ziemię. Coraz mniej osób pamiętało o tym kogo on upamiętniał. Po 1989 r. stopniowo zaczął zmieniać się stosunek do pozostałości po niemieckiej historii. W 2001 postanowiło kamień odkopać i ponownie ustawić. 
Kamień z jednej strony posiadał wygładzoną powierzchnię, na której na białym tle znajdował się napis. Z drugiej strony przytwierdzona była do niego tablica z brązu, która zaginęła. 





wtorek, 8 listopada 2016

Sasek - cmentarz

W gminie Szczytno mamy trzy miejscowości o nazwie Sasek. Sasek Wielki i Sasek Mały położone nad jeziorem Sasek Mały. Trzeci Sasek położony jest nad jeziorem Sasek Wielki i właśnie o tym najmniejszym lezącym przy zachodnim brzegu jeziora Sasku chciałbym kilka zdań napisać. Pierwsza osada istniała w tej okolicy już w średniowieczu i nosiła nazwę Schowbin. Wymienia ją rejestr szkód z 1414 r. Prawdopodobnie na skutej jakiejś klęski wieś ta wyludniła się.  Ponownie została założona w latach 1785/1787. Oficjalna lokacja wsi miała miejsce 31 grudnia 1787 r. Jej areał wynosił wówczas 8 włók i zasiedlony został przez 5 chłopów, w tym Jakuba Chmielewskiego Martin Wulkopa. W 1804 r. mieszkało tu 8 chłopów. 

W lesie (pierwotnie w łąkach), koło 200 metrów na zachód od wsi znajdują się resztki założonego w połowie XIX w. cmentarza. Granica cmentarza widoczna chociaż nie stanowi on oddzielnej działki.