Spaliny Wielkie lokowane zostały 21 lipca 1708 roku. Lokatorem był Marcin Bartsch, który wraz z osadnikami otrzymał tu do zasiedlenia 20 włók. W 1718 roku było tu 20 chłopów szkatułowych. W 2 połowie XVIII wieku sytuacja gospodarcza była zła. Obok rolnictwa mieszkańcy wsi zajmowali się wytwarzaniem popiołu oraz tkaniem płutna. W 1787 roku wieś nabyła w Spychowskich Lasach, w miejscu o nazwie Quiatkowo, ponad 4 włóki a w 1811 roku jeszcze dodatkowo 3 włóki. Grunty te miały pokryć zapotrzebowanie na pastwiska. W 1835 roku na 96 włokach 5 morgach gospodarowało tu 20 chłopw szkatułowych, 7 chałupników oraz sołtys Saschinski. Szkoła w Spalinach Wielkich już przed 1730 rokiem. W 1920 roku wybudowano nowy budynek szkolny. We wsi znajdował się posterunek graniczny. Podczas powstania styczniowego mieszkańcy wsi uczestniczyli w przemycie broni do do Królestwa Polskiego. W latach 60 XIX wieku właścicielem gospody w Spalinach był Eduard Wilimzig. W latach międzywojennych gospodę prowadził Robert Reiher.
Podczas I wojny światowej Rosjanie pojawiali się w Spalinach Wielkich kilkukrotnie. Jeszcze 2 sierpnia 1914 roku został tu niemal w całości zniszczony patrol niemieckiej kawalerii. Potyczkę przeżył dowódca patrolu porucznik La Piére. Ciężko ranny zdołał uciec przez łąki na swoim koniu. Zatrzymał się przed szkołą w Kwiatuszkach Wielkich, gdzie udzielono mu pomocy. Oficer ten przeżył wojnę i przyjechał nawet później odwiedzić Spaliny Wielkie i Kwiatuszki Wielkie. Pamiątką po tym wydarzeniu jest kwatera wojenna na znajdującym się nieopodal wsi cmentarzu ewangelickim. Pochowano w niej 3 żołnierzy armii niemieckiej z Drag. Regt. 10, wchodzącego w skład XX Korpusu Armijnego. Obok pochowano nieustaloną liczbę żołniezy rosyjskich.
Rosjanie spalili tu 49 budynków mieszkalnych i 84 gospodarczych. Zniszczeniu uległa między innymi szkoła, kuźnia i urząd celny. Wieś została odbudowana jeszcze w trakcie wojny.
16 lipca 1938 roku dotychczasową nazwę wsi Gross Spalienen zmieniono na Neuwiesen.
W 1927 roku założono spółdzielnię melioracyjną, dzięki działalności której udało się osuszyć spory obszar gruntów ornych i łąk. W 1939 roku było tu 48 gospodarstw i 324 mieszkańców. W styczniu 1945 roku żołnierze Armi Czerwonej zastrzelili 2 mieszkańców a 3 deportowali. W trakcie ucieczki zginąć miało a 18 osób. 19 mieszkańców wsi poległo służąc w Wehrmachcie.
Podczas I wojny światowej Rosjanie pojawiali się w Spalinach Wielkich kilkukrotnie. Jeszcze 2 sierpnia 1914 roku został tu niemal w całości zniszczony patrol niemieckiej kawalerii. Potyczkę przeżył dowódca patrolu porucznik La Piére. Ciężko ranny zdołał uciec przez łąki na swoim koniu. Zatrzymał się przed szkołą w Kwiatuszkach Wielkich, gdzie udzielono mu pomocy. Oficer ten przeżył wojnę i przyjechał nawet później odwiedzić Spaliny Wielkie i Kwiatuszki Wielkie. Pamiątką po tym wydarzeniu jest kwatera wojenna na znajdującym się nieopodal wsi cmentarzu ewangelickim. Pochowano w niej 3 żołnierzy armii niemieckiej z Drag. Regt. 10, wchodzącego w skład XX Korpusu Armijnego. Obok pochowano nieustaloną liczbę żołniezy rosyjskich.
Rosjanie spalili tu 49 budynków mieszkalnych i 84 gospodarczych. Zniszczeniu uległa między innymi szkoła, kuźnia i urząd celny. Wieś została odbudowana jeszcze w trakcie wojny.
16 lipca 1938 roku dotychczasową nazwę wsi Gross Spalienen zmieniono na Neuwiesen.
W 1927 roku założono spółdzielnię melioracyjną, dzięki działalności której udało się osuszyć spory obszar gruntów ornych i łąk. W 1939 roku było tu 48 gospodarstw i 324 mieszkańców. W styczniu 1945 roku żołnierze Armi Czerwonej zastrzelili 2 mieszkańców a 3 deportowali. W trakcie ucieczki zginąć miało a 18 osób. 19 mieszkańców wsi poległo służąc w Wehrmachcie.
Przedwojenna gospoda Roberta Reihera
Kwatera wojenna na cmentarzu ewangelickim.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz