W Szczytnie możliwości zarobku szukali również fotografowie z innych miast. W ostatnim kwartale XIX wieku zdjęcia w Szczytnie wykonywał nidzicki fotograf Wilhelm Hermann Schumacher (senior), który miał także filie w Działdowie, Lidzbarku Welskim, Olsztynie oraz najwcześniej w Ostródzie. W. H. Schumacher rozpoczął działalność w Nidzicy w 1864 roku i należał do najlepszych fotografów w Prusach Wschodnich. W lipcu 1876 roku wykonywał zdjęcia w Wielbarku.
W 1898 roku C. Jänike oferował wykonane przez Schumachera fotografie nowo wybudowanego pomnika upamiętniającego wojnę francusko-pruską. Zdjęcia na kartonie można było kupić nawet w dużym formacie (46 × 54 cm) w cenie 4,5 marki za sztukę.
Młodszy syn Schumachera, Rudolf Franz Hermann, przejął działalność po ojcu w 1905 roku i prowadził ją już tylko w Nidzicy, Szczytnie i Działdowie. Natomiast starszy syn, Eugen, był fotografem w Olsztynie. Zarówno Schumacher senior, jak i jego dwaj synowie sporadycznie wydawali pocztówki przedstawiające miejscowości z powiatu szczycieńskiego.
mmmmmmmmm.jpg)
W 1893 roku fotograf i portrecista Clemens Walther założył w Szczytnie filię swojego olsztyńskiego atelier. Mieściła się ona na końcu ulicy Polskiej, w domu Werschkulla. Pierwsze zdjęcia zaczął wykonywać w pierwszy dzień świąt wielkanocnych. C. Walther miał jeszcze filię w Barczewie. Olsztyńska siedziba Clemensa Walthera mieściła się pod adresem: Bahnhofstrasse 79.
Już w początkach swojego kolekcjonowania nabyłem dwie fotografie sygnowane „Phot. Sendzik, Willenberg”. Wydaje się, że fotografie te zrobiono na przełomie lat 20. i 30. XX w., zapewne w Wielbarku. Są nietypowe, bo nie zostały wykonane w zakładzie (atelier), o ile w ogóle ten fotograf takowe posiadał. Nie przedstawiają też ważnego wydarzenia, na przykład ślubu. Wykonano je w czyimś domu. W latach 30. XX w. w takich zdjęciach nie byłoby nic dziwnego. Ot, ktoś uwiecznił jakieś spotkanie. Jednak zawodowi fotografowie w tamtym okresie raczej takich zdjęć we wnętrzach nie robili. Może więc na zdjęciu jest rodzina fotografa lub dobrzy znajomi?
Te fotografie wcześniej „nie pasowały mi” na tyle, że ciężko było mi je uznać za wykonane w Wielbarku lub jego okolicach, tym bardziej że do tej pory ich autor znany mi jest tylko z tych dwóch zdjęć. To, że na pewno ktoś taki działał w Wielbarku, udało się ustalić dzięki dwóm pocztówkom z Opaleńca sygnowanym: „Verlag: F. Sendzik, Willenberg”.
Moda na robienie sobie ślubnych fotografii zapanowała na Mazurach w okresie międzywojennym, w zasadzie w latach 30. XX wieku, gdy fotografie takie wykonywali zarówno fotografowie zawodowi, jak i amatorzy. Ci pierwsi robili zdjęcia ślubne w atelier, ale też w terenie, prawie zawsze przed jakimś domem. W zasadzie brakuje zdjęć z kościołów i z wesel.
Najstarszym ślubnym zdjęciem w moich zbiorach jest to wykonane przez
Willego Hacka z Kętrzyna (Rastenburg). Widzimy na nim żołnierza z Krzyżem Żelaznym, więc jest to fotografia zrobiona w trakcie I wojny światowej.
Fotografia została wykonana w atelier Alexa Hacka w Giżycku (Lötzen) jako pamiątka z ćwiczeń, które odbywały się w 1913 roku na poligonie w Orzyszu. Przedstawia podoficera z III batalionu IR 147. Czy autor fotografii był spokrewniony ze znanym kętrzyńskim fotografem, Willym Hackiem?
2. Mazurski Pułk Piechoty nr 147 (2. Masurisches Infanterie-Regiment Nr. 147), od lutego 1915 roku noszący nazwę Infanterie-Regiment General-Feldmarschall von Hindenburg (2. Masurisches) Nr. 147, jest również związany z naszym powiatem. Żołnierze tego pułku wchodzili w skład grupy wydzielonej generała Maxa von Schmettaua, która wraz ze szczycieńskimi strzelcami, 29 sierpnia 1914 roku o godzinie 19:00 wkroczyła do Wielbarka, domykając kocioł, w którym znalazła się spora część II Armii generała Samsonowa. 30 sierpnia żołnierze pułku dotarli w okolice leśniczówki za Omulwią w Wielbarku, gdzie spotkali poddających się Rosjan z białą flagą. W zamieszaniu inna grupa rosyjskich żołnierzy otworzyła ogień do Niemców. Zginął oficer i kilku żołnierzy, jednak po stronie rosyjskiej szybko ponownie pojawiła się biała flaga.
Żołnierzy tego pułku upamiętnia słynny lew, który stał obok odsłoniętego w 1927 roku pomnika bitwy pod Tannenbergiem (Tannenberg-Denkmal). Obecnie lew znajduje się obok ratusza w Olsztynku.
Karl Baermann rozpoczął działalność fotograficzną w Szczytnie około 1925 roku. Przejął atelier po Konradzie(?) Diettrichu, którego działalność znam jedynie z dwóch fotografii. Natomiast zdjęcia wykonane przez Karla Baermanna stanowią najliczniejszy zbiór przedwojennych fotografii ze Szczytna. Doszło nawet do sytuacji, w której jego sygnatura jest podrabiana, aby sprzedać fotografie, które nie przedstawiają Szczytna, a nawet nie zostały wykonane w Prusach Wschodnich. Takie zdjęcia z fałszywą sygnaturą K. Baermanna trafiły do kilku kolekcji, a jedno z nich znalazło się nawet w pewnej książce. Autor tej publikacji, niestety, nie zdaje sobie sprawy, że padł ofiarą oszustwa. Jednak, mając podstawową wiedzę o historii fotografii w Szczytnie, stosunkowo łatwo jest takie oszustwo wykryć i się przed nim uchronić.
W tym wpisie zaprezentuję kilkanaście fotografii autorstwa Karla Baermanna wykonanych w jego atelier. Warto je porównać, aby zobaczyć, jak zmieniały się na przestrzeni lat.
Karl Baermann zmarł w 1953 roku w domu spokojnej starości w Ratekau.
Zdjęcia ze zbiorów M. Rawskiego i autora.
W latach 1877 i 1878 R. Bauwerker, fotograf z Królewca, wykonywał zdjęcia w Dźwierzutach, w ogrodzie właściciela majątku Saagera. Od 1883 roku zaczął działać w Szczytnie. W ogłoszeniu z lata 1878 roku informował, że będzie wykonywał zdjęcia w ogrodzie pana Eckharda. To samo ogłoszenie powtórzył w 1883 roku. W 1887 roku opublikował kolejne ogłoszenie, w którym poinformował, że obok posiadłości Eckharda rozpoczyna stałą działalność fotograficzną w Szczytnie. Był pierwszym fotografem w mieście, który uczynił fotografię swoim jedynym źródłem utrzymania. Jego nakładem ukazały się też nieliczne widokówki. R. Bauwerker prowadził swoją działalność w Szczytnie aż do początku XX wieku.
Poniższa fotografia najprawdopodobniej przedstawia żołnierza szczycieńskich strzelców i została wykonana na przełomie XIX i XX wieku.
.jpg)
.jpg){kind=link}