Szczytno - Rynek

Ortelsburg Ostpr. Markt m. Rathaus.

Kunstverlag Hermann Lukowski, Breslau II, Brunenstr. 4.

Po lewej stronie widoczny jest szyld sklepu żydowskiego kupca Hermanna Gotthilfa, o którym więcej pisałam tu: Herman Gotthilf i Leo Echt, Ortelsburg.

Szczytno - kamienica Lipki.

Zdarzało się, że w trakcie wojny, a nawet jeszcze długo po niej, wysyłano widokówki wydrukowane przed 1914 rokiem. Ta przedstawia dzisiejszy plac Juranda. Widzimy na niej wybudowaną pod koniec XIX wieku (po 1898 roku) kamienicę ze sklepem kolonialnym Eduarda Lipki. Budynek ten został spalony w trakcie I wojny światowej, następnie odbudowany według projektu Augusta Wieganda i ponownie spalony w trakcie kolejnej wojny. Z tyłu częściowo widoczna jest wybudowana w 1908 roku wieża ciśnień. Po prawej stronie stoi odsłonięty 12 czerwca 1898 roku pomnik upamiętniający mieszkańców poległych w wojnach prowadzonych przez Prusy w XIX wieku. Za pomnikiem znajduje się wzniesiony w latach 1803–1804 budynek, który w 1870 roku został kupiony przez miasto i pełnił funkcję ratusza. Został on rozebrany w 1938 roku, dopiero po wybudowaniu nowego ratusza, który stał za nim. Gruzy ze starego ratusza posłużyły do utwardzenia bagnistego brzegu Jeziora Długiego przy browarze Dauma.

Ortelsburg Ostpr. Kriegerdenkmal.

Pocztówka ze zbiorów M. Rawskiego. 

Kunstverlag Hermann Lukowski, Breslau II, Brunnenstr. 4.

Obieg: 22.08.1917. 

Nadawca: Jäger Kuntze z 4 kompani I. Rezerwowego Batalionu Strzelców.

Stempel: 4. Komp. Ersatz-Bataillon Jäger-Bataillon 1.

Wielbark - komando fotograficzne z Olsztyna

Zarówno tę pocztówkę, jak i stempel prezentowałem tu niedawno. Pocztówka znana jest w kilku odmianach, o których pisałem wcześniej tu.

Stempel Komendy Fotograficznej znany jest m.in. z odcisków na dowodach osobistych, które w 1916 roku otrzymali mieszkańcy przygranicznych miejscowości, na przykład z Mącic. Zdjęcia do tych dokumentów wykonywali żołnierze z oddziału fotograficznego działającego w ramach XX Korpusu z Olsztyna.

Willenberg Ostpr. Markt.

Ze zbiorów M. Rawskiego.

 Kunstverlag Hermann Lukowski, Breslau II, Brunnenstr. 4. Obieg: Willenberg 22.08.1916. 

Atorem korespondecji jest Otto Händler, który pozdrawia adresata z Wielbarka i informuje go, że został oddelegowany do Fotograficznego Oddział Nr 5, Inspekcja Landwery III Olsztyn.

Stellv. Generalkommando XX. A.K. Phot. Kom. No 5. 

Zastępstwo Dowództwa Głównego 20. Korpusu Armii, Komenda Fotograficzna nr 5.

Dowód osobisty Michaela Tchomaska z Mącic.

Julius Puffke, Willenberg

1.

3. Willenberg Ostpr., Markt. Poccztówka ze zbiorów M. Rawskiego.

W pierwszym budynku po lewej mieścił się, działający od końca XIX wieku, sklep kolonialny Juliusa Puffkego. Przynajmniej od 1904 roku J. Puffke pełnił funkcję radnego miejskiego. W trakcie I wojny światowej zastępował na stanowisku burmistrza Romanowskiego, który został powołany do wojska. W dniu 23 sierpnia 1914 roku J. Puffke powrócił do miasta zajętego przez armię carską, gdzie uratował pięciu mieszkańców przed wywiezieniem. W uznaniu za sprawne kierowanie miastem oraz ochronę ludności został odznaczony Krzyżem Żelaznym II klasy. Jego firma została wykreślona z rejestru handlowego 24 listopada 1920 roku.

W drugim budynku po lewej mieściła się Adler Drogerie.

Na poszczególnych wydaniach tej w pocztówki występują trzy różne sygnatury wydawcy. Teraz pytanie, czy ta jedna z najpopularniejszych, wielbarskich pocztówki miała w Wielbarku swojego nakładkę? Wydaje mi się, że nie. Herman Lukowski, który najprawdopodobniej sam wykonał wykorzystane do niej zdjęcie zapewne sprzedawał ją wielbarskim kupcom. Dzięki znajdującemu się na  pokolorowanej pocztówce kolejowemu stemplowi pocztowemu wiemy, że wykorzystane do tej pocztówki zdjęcie wykonano zostało przed  15 września 1914 roku, być może nawet przed wojną. Gdyby nie ten kolejowy stempel darowałbym to zdjęcie na rok 1915. Jest jeszcze jeszcze jedna wersja tej pocztówki w niebieskawym odcieniu, z lepiej wydrukowanym i w całości widocznym szyldem J. Puffkego.

1. Schlesische Lichtdruck u. graph. Kunstanstalt, Breslau II. 

2, Kunstverlag Hermann Lukowski, Breslau II, Brunnenstr. 4.

3. Photo u Verlag Ferm. Lukowski, Breslau II, Brunnenstr. 4.