Do XIX wieku cmentarze zlokalizowane były przy kościołach. Pierwszy kościół/kaplica w Szczytnie istniał na zamku i tam raczej pochowków nie robiono. W 1485 roku wzniesiono drewniany kościół i wokół niego prawdopodobnie funkcjonował cmentarz.. Lokalizacja tej świątyni jest nieustalona. Kościół spłonął w wyniku wojny polsko-krzyżackiej (1519-1521). Nowy, już w miejscu obecnego kościoła ewangelickiego, wzniesiono w 1578 r. Od tego też czasu zaczął pewnie funkcjonować przykościelny cmentarz, na którym chowano nie tylko mieszkańców Szczytna ale prawdopodobnie również członków, wtedy jeszcze rozległej, parafii. W XVII w. drewniana świątynia kilkukrotnie płonęła. W latach 1717 – 1719 wzniesiono obecny kościół. Szczytno doczekało się murowanej świątyni dosyć późno, dlatego w jej obrębie nie było zbyt wielu pochowków.
Na początku XIX w. podejście do pochówków zaczęło się zmieniać. Po pierwsze, zalecono ze względów sanitarnych wyprowadzenie cmentarzy poza obręb miast. Po drugie, ludzie zaczęli mieć potrzebę upamiętnienia swoich zmarłych za pomocą trwałego nagrobka lub krzyża.
Nie wiadomo dokładnie, w którym roku zaprzestano pochówków przy kościele. Nowy cmentarz założony został przy drodze na Ostrołękę. Dosyć szybko został zapełniony i zaszła potrzeba jego powiększenia. Obie części można rozróżnić po wieku drzewostanu.
Do dnia dzisiejszego zachowało się niewiele nagrobków. Zdecydowana większość została zniszczona lub rozkradziona. W latach powojennych niemieckie cmentarze traktowano jak darmowe źródło kamienia. Najszybciej znikały jego szlachetne gatunki. Cmentarz do 1970 roku znajdował się pod opieką parafii ewangelickiej. Po jego zamknięciu dewastacja przyspieszyła. W latach dziewięćdziesiątych cmentarz został zaadaptowany na park i gdyby nie okupujące go grupy pijaczków, byłoby to dobre rozwiązanie. Nadal wielu mieszkańców Szczytna mówiąc o tym cmentarzu używa określenia „gebels”.
W najbliższym czasie postaram się oddzielnie omówić niektóre z przedstawionych na poniższych zdjęciach nagrobków.
Wcześniejsze zdjęcia tego cmentarza:
Amtsgerichtsrat Hermann Krause 02.04.1857 - 19.08.1923
Na płycie sygnatura: Karl Markewitz Allenstein
