Rudczanny - Niedersee

Letnie klimaty znad Jeziora Nidzkiego. Lata 30. XX wieku. 

Kurhaus Rudczanny

W 1932 roku olsztyńskie przedsiębiorstwo Südostpreußische Gastheimstätte G.m.b.H. wybudowało w Rucianem, nad Jeziorem Nidzkim, najsłynniejszy mazurski dom zdrojowy – Kurhaus Rudczanny. Projekt opracował olsztyński architekt August Feddersen. Kurhaus dysponował restauracją z ogrzewaną werandą, z której roztaczał się widok na jezioro. Obiektem administrował Prowincjonalny Związek Turystyki Prus Wschodnich, a jego dzierżawcą był Max Horn, właściciel dwóch hoteli w Szczytnie: Berliner Hof i Bahnhof Hotel. Pod jego zarządem liczba pokoi została podwojona – z 40 do 80. Natomiast liczba miejsc noclegowych wzrosła z 60 do 130.

Zdjęcie ze zbiorów M. Rawskiego.

Zdjęcie ze zbiorów M. Rawskiego. 

Po wojnie w ośrodku wykorzystywane były elementy zastawy z Kurhausu Rudczanny. Dzięki temu sporo ich zachowało się do naszych czasów. 

Kupię elementy zastawy i inne przedmioty z Kurhausu Rudczanny. 

Kontakt: witoldo125@tlen.pl lub poprzez Facebooka - Witold Olbryś.

„Dom zdrojowy Rudczanny nad Jeziorem Nidzkim” — Nowoczesna gospoda na Mazurach — Rudczanny (Prusy Wschodnie). Położony w samym sercu wspaniałego lasu Puszczy Piskiej. Otwarte przez cały rok. Własna cukiernia. Tarasy z widokiem na Jezioro Nidzkie — 1000 miejsc siedzących. 130 łóżek — bieżąca zimna i ciepła woda — centralne ogrzewanie. Samochód osobowy i bagażowy przy dworcu w Rucianem — parking — garaże - stacja paliw — własne molo dla statków — sporty wodne — sporty zimowe. Pod tym samym zarządem: „Hotel Berliner Hof”, Szczytno. Telefon 444. „Bahnhofs-Hotel”, Ortelsburg. Telefon 336. „Dom zdrojowy Rudczanny nad Jeziorem Nidzkim”, Ruciane (Prusy Wschodnie). Właściciel hotelu: Max Horn, Ortelsburg. Telefon: Rudczanny 33 i 34. Konto pocztowe: Królewiec (Prusy) 13336. Pokój nr 87, Osób: 1. Cena w RM: 2,75. Data: 12.09.1938. Do rozliczenia wszystkich usług dodatkowych doliczana jest dopłata w wysokości 10 procent od podanej ceny. Prosimy o zwrot klucza do pokoju po jego opuszczeniu. Prosimy o podanie nowego adresu przy wyjeździe. Proszę okazać ten dokument przy śniadaniu.

Ten budynek, stylizowany na dawną mazurską chatę, pełnił funkcję sklepu z pamiątkami.

Po 1945 roku Kurhaus Rudczanny funkcjonował jako państwowy ośrodek wypoczynkowy „Perła Jezior”, nadal przyjmując gości. W latach 50., po pożarze, został przebudowany. Zarządzał nim Fundusz Wczasów Pracowniczych, najpierw w Białymstoku, a następnie w Gdańsku. Od końca 2016 roku opuszczone budynki znalazły się pod zarządem Lasów Państwowych.

Ruciane, dom wypoczynkowy FWP „Perła Jezior". Fot. E. Czapliński, A. Steirlach.

Ruciane - rosyjski grób przy moście kolejowym

Rudczanny. Ein Russengrab an der Eisenbahnbrücke.

Stengel & Co., G. m. b. h., Dresden.

Kochany Tato!

Neidenburg 6. X. 16.

Powietrze nie jest nam pomyślne bo ciągle deszcz pada. Jesteśmy właśnie na terenie walki pod Tannenbergiem z roku 1914. Całe wsie albo całe nowe albo jeszcze w gruzach Rosjanie tutaj budują. Do Mamy też pisałem. Jadło dostajemy od garnizonów czyli z Kasern, bardzo dobre.

19 stycznia 1934 roku w Rucianem zmarł Richard Anders

Richard Anders urodził się 22 marca 1856 roku w Rynie jako jedno z szesnaściorga dzieci pastora. Wcześnie rozpoczął pracę, ucząc się u kupców i przedsiębiorców, dzięki czemu poznał tajniki prowadzenia biznesu. Po zakończeniu nauki wrócił do rodzinnego domu. W 1882 roku wydzierżawił tartak w Spychowie, co zapoczątkowało budowę jego przemysłowego imperium. W 1883 roku przeniósł się do Rucianego, gdzie kupił swój pierwszy tartak. W 1887 roku odkupił od władz Szczytna lasy położone między miastem a Młyńskiem. Od władz Kościoła ewangelickiego w Szczytnie nabył ziemię na południe od torów kolejowych, gdzie w 1888 roku wybudował młyn i tartak naprzeciwko dworca kolejowego. W 1904 roku w Szczytnie powstała fabryka listew, zaprojektowana przez Otto Metta. Zakład, usytuowany między torami kolejowymi a dzisiejszą ulicą Bolesława Chrobrego, był później znacząco rozbudowywany. R. Anders dbał nie tylko o rozwój przemysłowy, ale także o dobro pracowników i lokalnej społeczności. Budował mieszkania zarówno dla kadry kierowniczej, jak i dla robotników. W 1906 roku założył park na działce przy dzisiejszej ulicy Marii Skłodowskiej-Curie, który podarował mieszkańcom miasta. Posadzono w nim egzotyczne gatunki drzew i krzewów, a przy stawie powstał niewielki amfiteatr, kort tenisowy oraz alejki spacerowe. W parku znajdował się pomnik-fontanna z popiersiem Bismarcka. Po plebiscycie swoje miejsce znalazł tu pomnik upamiętniający niemieckie zwycięstwo. 2 czerwca 1909 roku pożar zniszczył młyn i tartak naprzeciwko dworca kolejowego. Pomimo dużych strat zakład został szybko odbudowany. Podczas I wojny światowej szczycieńska część imperium Andersa, mimo zniszczeń w mieście, przetrwała w stosunkowo dobrym stanie. Późniejsza odbudowa miasta przyczyniła się do dalszego rozwoju firmy. W 1925 roku Anders założył filię w Królewcu, gdzie zakupił duży tartak. Po śmierci został pochowany ne cmentarzu w ewangelickim w Rucianym. 

Nagrobek Richarda Andersa na dawnym cmentarzu ewangelickim w Rucianem-Nidzie.