Dwie fotografie porucznika wykonane w Giżycku / Lötzen

Dwie fotografie porucznika wykonane w Giżycku 15 lutego 1918 roku. 
Prawdopodobnie Infanterie-Regiment von Alvensleben (6. Brandenburgisches) Nr. 52.

Carl s/l(?)

„Parowiec”

Lötzen, 15 lutego 1818 r.

 „Parowiec” z 15 lutego 1918 r.

„Feh!”

„Wizerunek bóstwa!”...

Handel meblami: E. Kochmann, Lötzen

Firma Handel meblami „E. Kochmann, Lötzen", należąca do mistrza stolarskiego Ernsta Kochmanna, została wpisana do rejestru handlowego 6 stycznia 1938 roku. Zakres działalności obejmował prowadzenie specjalistycznego sklepu oferującego kompletne wyposażenie mieszkań, meble pojedyncze oraz tapicerowane. Jak jednak wynika z publikowanej tu korespondencji, Kochmann prowadził działalność gospodarczą w Giżycku już wcześniej. W dniu 18 kwietnia 1940 roku firma zmieniła nazwę na „Specjalna produkcja mebli kuchennych E. Kochmann, właściciel Ernst Kochmann, mistrz stolarski“.

Firma Wilhelm Pecher w Exter

Zamówione kuchnie są mi teraz bardzo pilnie potrzebne, dlatego proszę o natychmiastową wysyłkę.

Proszę poinformować mnie, kiedy mogę spodziewać się dostawy kuchni.

Z niemieckim pozdrowieniem

Kochmann

Lötzen, dnia 20.11.1937.

Julius Zacharias, Lötzen

Żydowski kupiec Julius Zacharias pochodził z Gołdapi. W lutym 1902 roku zakupił w Giżycku (Lötzen) sklep z hurtownią spożywczą oraz destylarnię, należące wcześniej do Juliusa Sandamanna. Prowadził między innymi produkcję wody mineralnej, po której do dziś zachowały się butelki w dwóch wariantach – z napisem Masuren i bez niego. 25 czerwca 1902 roku do rejestru handlowego wpisano firmę „Julius Zacharias“ w Giżycku (Lötzen). W 1919 roku przekształcono ją w spółkę, w której Julius Zacharias pełnił funkcję dyrektora, natomiast jego syn, Erich Zacharias, mógł samodzielnie reprezentować spółkę do kwoty 5 tys. marek. W październiku 1924 roku wszczęte wobec firmy postępowanie likwidacyjne zostało anulowane.

Julius Zacharias zmarł w Giżycku 23 października 1926 roku w wieku 77 lat. W 1938 roku wdowa Helene Zacharias wraz z synami sprzedała rodzinne nieruchomości i wyemigrowała.

Dziś wczesnym rankiem zasnął spokojnie i niespodziewanie mój wierny, kochany mąż, nasz dobry od serca ojciec, teść, dziadek, brat i wujek, kupiec Juliusz Zacharias, w 77. roku życia.Lötzen (Giżycko), dnia 23 października 1926.
W głębokim smutku: Helene Zacharias z domu Löwenstein, S. Kleinschmidt i Pani Gertrud z domu Zacharias, Erich Zacharias i Pani Else z domu Löwisohn, Leo Zacharias i Pani Hilde z domu Orlowitz, 3 wnuków.

Giżycko (Lötzen) - sanie motorowe

Giżycko (Lötzen). Na fotografii widoczni są m.in.: feldmarszałek Paul von Hindenburg, książę Joachim Pruski oraz kupiec Julius Joachim, który jako ochotnik służył na we flotylli motorowej zimą 1915 roku na Mazurach. Zdjęcie zrobiono przy warsztacie budowy sań motorowych. Wykonał je B. Krickhah, fotograf wojenny z Twierdzy Boyen.

General-Feldmarschall von Hindenburg.

Prinz Joachim in einer Werkstatt für Motorschlittenbau.

Kaufmann Julius Joachim Freiwilliger in der Motor Flottille im Winter 1915 Masuren.

Pułkownik Busse, komendant Twierdzy Boyen, z księciem Joachimem Pruskim na saniach motorowych na Jeziorze Niegocin koło Giżycka.

(Fot. Hohlwein & Gircke)

Porcelanka - Louis Alisch Nachfolger Lötzen

Louis Alisch, hurtownia piwa w Giżycku, została wpisana do rejestru handlowego 26 października 1920 roku. Od 28 kwietnia 1927 roku firma nosiła nazwę: „Louis Alisch, następca Emil Szierbowski, hurtownia piwa w Giżycku”. Właściciel: kupiec Emil Szierbowski z Giżycka.

Louis Alisch Nachfolger Lötzen

Gustawv Lorenz - grancarz z Gizycka (Lötzen)

Gustav Lorenz, Töpfermeister, Lötzen Ostpr.

Obieg: Lötzen: 2.03.1924.

Giżycko (Lötzen) - rosyjscy jeńcy

Jeńcy rosyjscy sprzątający ulicę Królewiecką. W tle widoczny jest budynek, w którym znajdował się między innymi hotel „Masovia”, w którym od 1915 roku działało pierwsze w Giżycku kino. Pośrodku mieścił się sklep kolonialny Franza Konopki, a po prawej stronie – lokal Rud. Gaunera.

Von der Belagerung Lötzens. Gefangene Russen in Lötzen.

Stengel & Co., G. m. b. H., Dresden.

Obieg: 4.8.15.

Giżycko (Lötzen) - Dom Żołnierza

Dom Żołnierza został otwarty wiosną 1915 roku przez Marię Busse, żonę dowódcy Twierdzy Boyen. Mieścił się w budynku parafialnym. Urządzono w nim stołówkę oferującą tanie kanapki i napoje, a od 1916 roku – także gorące posiłki oraz czytelnię prasy i książek. Miejsce to cieszyło się dużą popularnością wśród żołnierzy.

Soldatenheim Lötzen (Ostpr.) von Frau Oberst Busse-Lötzen ins Leben gerufen. 

Obieg: Lötzen 30.01.1916.

Giżycko / Lötzen - kąpielisko miejskie. Rok 1938

Podróż niemieckich żołnierzy do Prus Wschodnich. Do Giżycka przyjechali oni z Węgorzewa. Z Giżycka udali się do Szczytna. 

Giżycko (Lötzen) - koszary

Steinmetz-Kaserne Lötzen

P. Rosteck,  Lötzen, Ansichtskarten-Engros-Verlag.

Obieg: Reichensee (Bogaczewo), 2.,05.1942. 

Treść korespondencji: Droga Pani Dörfel, aby nie złamać mojej obietnicy, przesyłam Pani pozdrowienia z Prus Wschodnich. Dotarliśmy bardzo dobrze, również podróż była bardzo przyjemna, a połączenia bardzo dobre. Radość, gdy zobaczyliśmy naszego tatę na dworcu, była ogromna. Najlepsze życzenia dla Ciebie i Twojej rodziny od pani Höll.

Giżycko (Lötzen) - zamek

Schlos  Lötzen, Ostpr. Jetzt Kommendantur.

Pocztówka ze zbiorow M. Rawskiego. 

Veralag A. Kiehnel, Berlin, Elberfelder Str. 35. 

Obieg: Lötzen 2.12.1915. 

Treść korespondecji: Kochana Mamusiu – czuję się już lepiej. Panie oficerowe z drugiej strony w domu żołnierskiego zajęły się mną z wielką troską i sprawiły mi sporo radości. Ze zdrowiem wszystko wkrótce znów będzie w porządku – Kiedy wczoraj wieczorem wróciłem z manewrów, zastałem Twoją paczuszkę z poniedziałkowego wieczoru – Dziękuję, zawsze cieszę się z drobnych rzeczy. Piszę, że wszystko u mnie dobrze.

Serdeczne pozdrowienia – Twój tatuś.

Nadawca: Podoficer Wille, Bhfs. Kdtr. Lötzen.

Adresat:  Pani Berta Wille, Dallgow (koło Spandau).

Immoblle Bahnhofskommandantur Lötzen

Talerze pamiątkowe – pomoc Berlina dla Szczytna (Ortelsburga), 1915

Prezentowane talerze upamiętniają wsparcie udzielone przez Berlin dla Szczytna (niem. Ortelsburg), które zostało poważnie zniszczone przez armię carską pod koniec sierpnia 1914 roku, podczas ofensywy rosyjskiej w Prusach Wschodnich. Tego rodzaju przedmioty pełniły nie tylko funkcję pamiątkową, ale również propagandową i fundraisingową – były rozprowadzane na cele charytatywne, wspierające odbudowę zniszczonych terenów.

Na talerzach widnieje fragment przemówienia cesarza Wilhelma II, wygłoszonego 16 lutego 1915 roku w Giżycku (niem. Lötzen), skierowanego do mieszkańców Prus Wschodnich. Słowa cesarza miały na celu podniesienie morale i umocnienie przekonania o narodowej solidarności:

„Ich weiß mit dem deutschen Eins, wenn ich gelobe, dass das, was Menschenkraft vermag, geschehen wird, um in Ostpreußen neues frisches Leben aus den Ruinen entstehen zu lassen.”

(„Wiem, że w jedności z niemieckim duchem mogę przyrzec, iż wszystko, co ludzkie siły zdołają uczynić, zostanie dokonane, aby w Prusach Wschodnich z ruin powstało nowe, świeże życie.”)

Szczytno było jednym miastem, które objęte zostały podwójnym patronatem – zarówno Berlina, jak i Wiednia. Patronat ten nie przełożył się jednak na znaczące działania pomocowe. 8 czerwca 1915 roku w Berlinie powołano do życia Kriegshilfsverein Berlin für Ortelsburg – Stowarzyszenie Pomocy Wojennej dla miasta i powiatu szczycieńskiego. W skład jego członków wchodził m.in. Richard Skowronnek, pochodzący z Mazur pisarz i publicysta. Dowodem zainteresowania najwyższych władz stolicy był pobyt w Szczytnie nadburmistrza Berlina, Adolfa Wermutha, który odwiedził miasto 27 sierpnia 1915 roku, aby osobiście zapoznać się z postępami odbudowy i wyrazić wsparcie dla jego mieszkańców.

Podobne talerze przygotowano także dla innych zniszczonych miejscowości wschodniopruskich. 

Giżycko / Lötzen -15 marca 1941 rok

Prawdopodobnie fotografie przedstawiają żołnierzy skoncentrowanych w Giżycku przed atakiem na ZSRR. 

 

Mazury

Masuren

P. Rosteck,  Lötzen, Ansichtskarten-Engros-Verlag. Obieg: Lötzen, 13.09.1940.

Briefstempel: 3. Pionier Ersatz Bataillons 206.

Gwóźdź ze sztandaru cechu piekarzy z Giżycka

Srebny gwóźdź ze sztandaru cechu piekarzy z Giżycka.

Die Bäckerinnung Rastenburg

der Bäckerinnung Lötzen

Zum 250 jähr Jubiläum

1911. 

Cech piekarzy z Kętrzyna (Rastenburg) 

dla cechu piekarzy z Giżycka (Lötzen)

Z okazji 250-lecia 1911.

Lötzener Kanal

Rok 1941. 

Unikatowe zdjęcie holownika ciągnącego partie tratew* przez Lötzener Kanal (obecnie Kanał Łuczański). Holownik płynie w kierunku jeziora Kisajno. Przechodząc przez kanał, musiał pokonać kolejowy dwutorowy most obrotowy, następnie most zwodzony, tzw. składany, oraz drogowy most obrotowy. Przed nim jeszcze żelbetowy most obwodowy i kratownicowy most pierkunowski. Na zdjęciu holownik znajduje się na wysokości Kurhausu; po prawej widać stocznię Schulza i zacumowane przy niej jednostki na kanale. 

Kurhaus [dom zdrojowy] został zbudowany w 1926 roku. Okazały budynek posiadał salę widowiskową na 600 osób, restaurację, pokoje gościnne, sale klubowe oraz piękny ogród od strony kanału. Kurhaus spłonął w 1941 roku, ale jego mury stały jeszcze po wojnie.

Stocznia Hansa Schulza produkowała kutry rybackie, jachty, motorówki oraz bojery. Na zdjęciu widoczny jest dom Schulza, który przetrwał do dnia dzisiejszego.

Holownik ze zdjęcia ciągnie tratwy najprawdopodobniej z Rucianego do tartaku Teppera w Ogonkach (drugiego co do wielkości tartaku nad Wielkimi Jeziorami Mazurskimi). Jest wczesna wiosna, a kanał wypełniony jest dużą ilością wody. Drewno po obróbce w tartaku Teppera było wysyłane do Flensburga, Kilonii, Hamburga, Lubeki, Bremerhaven, Wilhelmshaven, Weimaru oraz do zakładów kolejowych w Neumünster w Holsztynie.

* Kloce drzewa okrągłego lub ciosanego, ułożone obok siebie celem spławienia drogą wodną, związane za pomocą lin, drutu, łyka czy poprzecznych belek, określa się nazwą „tafla”. Kilka tafli, połączonych ze sobą wzdłuż, określa się nazwą „pas”. Kilka pasów, połączonych ze sobą wszerz, tworzy tratwę. Tafle lub pasy spławiane oddzielnie również uważa się za tratwy. Kilka tratew transportowanych równocześnie i powierzonych jednej jednostce tworzy większy transport drewna.

Autor notatki: Krzysztof Stachowski

Schloß-Café - Lötzen

Zorganizowana przez żonę komendanta Twierdzy Boyen (płk. Hansa Busse), Marię, oraz panie z Ojczyźnianego Związku Kobiet budka z kawą, ciastem i kanapkami dla żołnierzy. W głębi widać panią pułkownikową. Za „Schloß-Café” widoczne są pozostałości giżyckiego zamku. Przed budką znajdują się między innymi żołnierze z: Infanterie-Regiment von Grolmann (1. Posensches),  Infanterie-Regiment Nr. 18 – Osterode, 2. Masurisches Infanterie-Regiment Nr. 147 – Lyck, Lötzen oraz Landsturmu.

Gruß aus Lötzen (Ostpr.)

Die an der Kommandant unter dem Namen ,,Scloß-Cafć“ stehende Kaffeebude von Frau Oberst Busse.

 (Im Hlntergrunf Frau Oberst beim Verteilein von Kaffee u. Kuchen an die Soldaten.

Pozdrowienia z Lötzen(Prusy Wschodnie).

Budka z kawą pani pułkownik Busse, znana pod nazwą „Schloß-Café”, stojąca przy komendzie.

(W tle pani pułkownikowa rozdaje kawę i ciasto żołnierzom).

Cierzpięty, 11 kwietnia 15.

Droga Adele!

Z pocztą listową chyba coś nie działa poprawnie. Gdy będziesz mi znów wysyłać bieliznę, proszę, dołącz kamizelkę. Poza tym nie mam żadnych nowości. Najserdeczniejsze pozdrowienia dla wszystkich,

Twój Walter

Nadawca: W. Winkler, pisarz kompanijny. Seehöhe (Cierzpięty).

Adressat: Frau Adele Winkler, Mügeln Bez Drezna, Malzstraße 63.

Pieczęć: Königl. Fortifikation Feste Boyen Bauleitung-Süd-Bpst. I. 

Królewska Fortyfikacja Twierdzy Boyen, Kierownictwo Budowy – Południe, Posterunek I.

Pozdrowienia z Mazur. Villa Nova i jezioro Wojsak koło Giżycka (Lötzen)

Ta rzadka i bardzo ciekawa pocztówka ukazuje kawałek nieznanej historii Giżycka. Razem z kolegą ze strony Masurische Seenplatte postanowiliśmy tę historię trochę przybliżyć.

Gruss aus Masuren. Wojsaksee u. Vergnügungsort Villa nova bei Lötzen.

Pozdrowienia z Mazur. Jezioro Wojska i miejsce rekreacji Villa Nova przy Lötzen.

O. Gutzeit Photograph, Lötzen.

Treść korespondencji: Z Willi Nova wysyłają z okazji dzisiejszego ślubu: B. Miltner, Erna, Helene, Martha, Anna, Ella Schapier, Martha Kraus(?), i Lise Kreuzberger(?).

Obieg: Lötzen - 30.09.1902 rok. 

Adressat: Major Mitthaler z Carlshafen.

Willa Nova przy jeziorze Wojsak (po wojnie powszechnie nazywana „pałacem") powstała co najmniej w połowie XIX wieku i należała do rodziny Schwindt. W skład zabudowań „przypałacowych" wchodziły okazałe budynki gospodarcze: dwa murowane i jeden o konstrukcji mieszanej drewniano-murowanej. Droga prowadząca z miasta w okolice willi nosiła nazwę Villa-Nova Strasse. Obok znajdował się duży park z alejkami. Jedna z nich prowadziła przez łąki do pozostałości dawnej rzeki, która łączyła Wojsak z Niegocinem. Niewykluczone, że rodzina Schwindt dzierżawiła jezioro Wojsak. Właściciele „pałacu" prawdopodobnie zajmowali się głównie rolnictwem, ale – jak wskazuje pocztówka i zawarte na niej opisy – możliwe, że w willi wynajmowano pokoje. Rodzina Schwindt posiadała sporo ziemi, na której w drugiej połowie lat 30. XX wieku zaczęło powstawać osiedle Stadtrand-Siedlung.

Tak naprawdę niewiele wiadomo o tym budynku. Obecnie dzielnica Giżycka, gdzie znajdowała się willa, nosi nazwę Wilanów. Po parku nie ma już śladu, poza kilkoma dębami, które przetrwały i rosną dziś m.in. na terenie ogródków działkowych. Zabudowania gospodarcze zostały rozebrane pod koniec lat 90. XX wieku, a sam budynek willi jest obecnie w nienajlepszej kondycji.

Warto też zwrócić uwagę na techniczną stronę widokówki. Ma ona format nieco większy od standardowego. Można zauważyć, że fotograf, który przygotował zdjęcie, trochę „majstrował" przy nim za pomocą ówczesnego „Photoshopa". Dokleił łabędzie, kaczki oraz postać myśliwego.

Fot:  Krzysztof Stachowski.

Daniel Jacoby, Lötzen

Daniel Jacoby nosił tytuł dostawcy dworu cesarskiego. Swoją działalność w Giżycku prowadził w pięknej kamienicy, zbudowanej prawdopodobnie w latach 70. XIX wieku przez kupca Josepha Bluma, którą nabył od niego w 1890 roku. D. Jacoby handlował odzieżą skórzaną i myśliwską.

Lötzen, O.-Pr. - Lycker Straße mit früherem Armee-Oberkommando Hindenburg.

Stengel & Co., G. m. b. H., Dresden.

D. Jacoby Tuch-Manufactur-Modewauren, Loetzen Ost-pr.

Korespondencja firmowa z 1889 roku.