Poligon w Orzyszu i lisy

Verlag: Eugen Jänz, 732, Arys, Nachdruck verboten, Muster deponiert 1906.

Verlag: Eugen Jänz, 732, Arys, 1912.

Verlag Jons. H. Arendt, Arys 1907.

1. Pozdrowienia z Orzysza. 

2. Orzysz na pustynnym piasku.

3. Westchnienia z Mazur.

4. Pozdrowienia z poligonu wojskowego w Orzyszu. 

5. Poligon w Orzyszu.

Poligon w Orzyszu

Verlag Fritz Dause, Arys, ges. gesch. 1916. Jede Nachbildung und Nachahmung v. Bild u. Text wie einzelner Teile wird strafrechtlich verfolgt.

Obieg: Orzysz 14.03.17.

Najdroższa Mamo!

Nie znajduję czasu, aby podziękować Ci za Twoje drogie kartki i list. My jesteśmy ciągle zdrowi i musimy bardzo dużo robić przed wiosenną kampanią – pozdrawia Twój syn ...!

Serdeczne pozdrowienia dla rodzeństwa.

Kiedy Orzysz budzi się z zimowego snu
Kiedy Orzysz z zimowego snu
budzi się do życia znów,
widać tylko kolorowe spódnice
zmierzające na plac ćwiczeń.
Czas ćwiczeń był wyznaczony
na dwadzieścia dni, wykończeni
z dużym bagażem i zmęczonymi nogami,
wkroczyliśmy do Orzysza.
Tu była porządna kwatera nocna
w baraku numer cztery,
z trzydziestoma końmi razem ulokowani,
by nocą nikt nie marzł.
Są też domy, z głową zbudowane,
z delikatnego płótna workowego.
A z pierwszym pianiem koguta
wyrusza się na wzgórza strzelnicy.
Niech nawet pada cienkimi strugami,
tak że spódnice aż ociekają,
Jak to grzmi, jak to trzaska,
jak się kłębi w gorącym boju!
Dwa tysiące naboi w powietrze –
tyle co dzień się wypala.
Od czwartej rano do późnego wieczora
aż wreszcie następuje marsz powrotny.
Wtedy zaczyna się wielkie pranie –
szczotki, mydło, puder, grzebień,
wąsy w bandaż, pastowanie butów,
pomady do brody, pasta do zębów, gąbka.
Całe góry kurzu i brudu
z ciała są zmywane.
Odezwie się znów natura,
lecz o pieczeni ani śladu.
Przydziela się – bez wyboru –
każdemu jego boski posiłek.
Jak w domu – nieprzerwanie:
soczewica, groch, fasola, boczek.

Pozdrowienia z poligonu wojskowego w Orzyszu

Otto Schulz, Arys. Nachdruck verboten. 1914.

Pozdrowienia z poligonu wojskowego w Orzyszu

Na granicy kultury,

Gdzie mieszka "Mazur"! —

Ach, Orzysz położony jest cudownie

W piasku, bagnach i wrzosowiskach,

Wśród sosen, świerków uroczych —

To widok dla oczu rozkoszny!

Jakże się dziwi rezerwista,

Co tu na ćwiczenia przybywa! —

Po Mazurach wciąż się błąka

Niejedna osobliwość,

A nazwiska po polsku przez całą ławę,

To dla języka prawdziwa męczarnia:

Chngiel i Chrzomost z Mngiördzewn,

Pchieszewitz, Schngirdz z Pchirdzellewen,

Opuchlak, Bschdziek i Garadzellowski,

Märgodngiek, Koschlaz i Choinowski.

A jeśli chcesz być kiedyś w Orzyszu,

To zgłoś się prędko na ćwiczebny zjazd!

Orzysz - Café Waldfrieden

Orzysz – Café Waldfrieden, czyli restauracja „Spokojny Las” nad jeziorem Orzyskim. Budynek ten przetrwał do naszych czasów. Na prawo od kawiarni znajdowało się kąpielisko. 

Arys, Ostpr. Seepartie mit Blockhaus.

Otto Schulz, Arys, Ostpr. Obieg: 03.07.1930 r. 

Żołnierze ze Szczytna. Lata 30. XX w.

Westchnienia z Mazur

Stoss - Seufzer aus Masuren

Verlag Arnst Nachf. Fritz Pause, Aryes ges. gresch. 1914. Jede Nachahmung von Bild u. Text, wie einzelner Teile wird strafrechtlich verfolgt.

Cudowne Mazury,

opuszczona przez Boga kraina;

której mam już serdecznie dość,

przynoszę ci tę serenadę.

Nie ma tu pszenicznej gleby;

piasek najlepszej jakości.

Uczta dla oczu

dla agrarnego umysłu.

Gdy wiatr zawieje, od razu

piaskiem w oczy dostaję.

Spójrz, Mazurze, twoje

hipoteki szybują w górę.

Lasów tu tyle, że latami

możesz się w nich szwendać,

ale do zbadania znajdziesz tu

jeden gatunek całowania.

A polowanie? Cóż za rozkosz!

Czterdziestu naganiaczy szuka,

lecz ledwie jeden trop znajdzie,

dwudziestu myśliwych przeklina.

Rzadko pojawia się ślad

długich warkoczy,

para ognistych oczu

czarujących stworzeń.

Wino nie rośnie w tym kraju,

tutaj pije się sznapsa.

O, jakżeś ty, biedna kraino,

nisko upadła.

Urzędnik liczy tu wprawdzie

co roku na przeniesienie;

niektórym jednak i pięć lat

wstydliwego czasu grozi.

Precz stąd! Gdy już zaspokoję

moje burzliwe pragnienia,

oddam się pijaństwu,

ja i wszystkie moje złudzenia!

Obieg: Orzysz, 25.03.1917.

Z Orzysza - Szczytna do Polski

Wrzesień 1939. Jazda nad Bugiem Z Orzysza - Szczytna w Prusach Wschodnich do Polski po wiecznych piaszczystych drogach Za dnia upał, nocą zimno, szron.

Dowódca 6. kompanii 89 Pułku Piechoty.

Według opisu z internetowej encyklopedii Wehrmachtu, pułk ten przekroczył granicę z Polską pod Orzyszem. Z opisu zdjęcia wynika jednak, że zrobił to pod Szczytnem.

Orzysz na pustynnym piasku

Orzysz na pustynnym piasku.

Naprzód w prerię w dal bez końca,

W piasek po kolana, 

Pragnienie straszne, upał straszny, 

Gorzej niż w Afryce!

Jeśli nigdy wcześniej nie widziałeś pustyni, 

Przyjdź szybko do Orzysza. 

przekonaj się sam, czy to prawda.

Verlag: Otto Schulz, Arys. Obieg: 17.09.1921.

Wiecej na temat Orzysza pisalem tu...

Pozdrowienia z Orzysza

Przez utworzony w 1890 roku poligon w Orzyszu przewinęła się niezliczona liczba niemieckich żołnierzy, którzy wypijali ogromne ilości piwa i wysyłali mnóstwo pocztówek. Część z nich miała charakter humorystyczny – opisywały Orzysz jako miejscowość położoną na końcu cywilizowanego świata, tuż przy granicy z Polską, a nawet niemal na Syberii. Żołnierze żartowali, że to miejsce pełne dzikich zwierząt, takich jak węże, wilki i niedźwiedzie, które zagrażały ich życiu. Opowieści wspominały także o mitycznych stworzeniach, jeszcze bardziej niebezpiecznych niż dzikie zwierzęta. Właśnie dlatego każda wysłana pocztówka mogła być tą ostatnią. Na orzyskim poligonie często ćwiczyli również żołnierze ze Szczytna.

Gruss aus Arys. 

In den noch gänzlich unerforschten Sumpfen am dem Dzengalowka an der Grenze des Schießplatzes.

Pozdrowienia z Orzysza. Wciąż całkowicie niezbadane bagna nad Dzengalowką, na granicy poligonu.

Otto Schulz, Arys. Nachdruck verboten. 1914. Obieg: 18.06.1914.

1. Nieskończenie rozciąga się plac ćwiczeń

I na końcu graniczy z Polską.

A gdy tam w lesie jest biwak,

Wilki przychodzą po swój żer.

Biada wtedy biednemu rezerwiście,

Który nie może się bestiom obronić!

2.Tam nad rzeczką Dzięgalówką

Nie jest wcale bezpiecznie;

Tam mieszka plezjozaur

Oczami pałający żądzą mordu i ogniem.

A jeśli usłyszysz jego zawodzenie na wieczornym wietrze,

Jesteś zgubiony! – Uciekaj szybko!

3. Ojcze i matko, o żono i dzieci!

Na co mi wasze lamenty?

Jestem teraz żołnierzem ciałem i duszą,

Muszę ćwiczyć i pocić się.

A jeśli ta kartka jest moim ostatnim pozdrowieniem,

To znaczy, że pożarł mnie – Sauriusz! Amen!

Sam na warcie, co za radość, moje dziewczę przynosi mi kiełbasę!

Szczycieńscy żołnierze (1. (Jager) Batail-Ion Inf.-Rgt. 2.) na poligonie w Orzyszu. Rok 1929.

Zdjęcie ze zbiorów M. Rawskiego.

Szczycieńscy żołnierze (1. (Jager) Batail-Ion Inf.-Rgt. 2.) na poligonie w Orzyszu. Rok 1929.

Zdjęcie ze zbiorów M. Rawskiego.

Żołnierze z Kętrzyna ( Reichswehra, 2 Pruski Pułk Piechoty (2. (Preußisches) Infanterie-Regiment) na poligonie w Orzyszu. Rok 1929.

Baławan ulepiony przez szczycieńskich żołnierzy. Orzysz. Rok 1935.

Żołnierze ze Szczytna w Orzyszu. Lata 30. XX w.

Żołnierze ze Szczytna w Orzyszu. Lata 30. XX wieku.

Żołnierze z 4 kompani karabinów maszynowych 2 Pułku Piechoty ze Szczytna. Lata 30. XX w.