wtorek, 7 stycznia 2025

Szczycieńskie notgelty

Najbardziej znane szczycieńskie notglety o nominałach 0,5, 0,75 i 1 marki wydał lipcu 1921 roku magistrat. Są one bez wątpienia najczęściej spotykanymi przedmiotami kolekcjonerskimi z przedwojennego Szczytna. Występują licznie zarówno w Szczytnie jak i w Niemczech. Podobne banknoty wydały prawie wszystkie niemieckie miasta, które dzięki nim miały okazję trochę zarobić. Te kolorowe banknoty były zbierane przez kolekcjonerów i dzięki temu do naszych czasów przetrwało ich bardzo dużo. Zazwyczaj mają one obecnie znikomą wartość. Szczycieńskie notgeldy były przez wydawcę reklamowane również poza Prusami Wschodnimi. Można je było kupić w kasie miejskiej w cenie 2,4 marki za komplet, czyli o 15 fenigów powyżej nominału. Nabywcom 500 kompletów oferowano 15% rabatu. Duża liczba zachowanych egzemplarzy świadczy o tym, że wbrew zamieszczonym w ogłoszeniach prasowym informacjom, ich nakład nie był mały. Na przedniej stronie tych banknotów znajduje się nominał, herb Szczytna i napis: Herausgegeben zur Erinnerung an die Volksabstimmung 11. Juli 1920. Dieser Schein verspricht einen Monat nach öffentlicher Bekanntgabe seine Gültigkeit. (Wydane na pamiątkę plebiscytu 11 lipca 1920 r. Certyfikat ten obiecuje ważność przez miesiąc od publicznego ogłoszenia.) Na banknocie widnieje też podpis burmistrza Meya i jeszcze jednej osoby. Na samym dole widnieją dane firmy, która je przygotowała: FLEMMING-WISKOTT A.-G. GLOGAU. Na ich rewersie znajduje się widok zniszczonego w sierpniu 1914 roku przez wojska rosyjskie Szczytna i napis: Geknechtet von Willkür grausam schlecht. Glaub ich an Recht! Umgeben von finsternis mauerdicht. Glaub ich an Licht! Durch kampf zum Sieg! (Ogarnięty samowolą okrutnie zły. Wierzę w sprawiedliwość! Otoczony murem ciemności. Wierzę w światło! Przez walkę do zwycięstwa!) Banknoty te pełniły wyłącznie funkcję pamiątkową i kolekcjonerską. Zapewne sporo ich się nie sprzedało. Podczas hiperinflacji część tych notgeldów trafiła do obiegu. Na ich awersie odbito wówczas pieczęć magistratu, a na rewersie umieszczono nadruk z literami: a, b i c oraz z numerami banknotu i nowym nominałem. Znane mi są następujące banknoty z nadrukami: 1 markowy banknot z czerwonym nadrukiem z literą a i nominałem 5 milionów marek. Banknot 75 fenigów z zielonym nadrukiem i literą b i nominałem 750000 (?) marek. Banknot półmarkowy z zielonym nadrukiem i literą c i nominałem 300000 marek. Notgeldy z nadrukami są dosyć rzadkie i zawsze są w złym stanie, który jest zapewne wynikiem tego, że faktycznie były one w obiegu.






Oryginalna koperta, której sprzedawano te banknoty. Ze zbiorów M. Rawskiego. 

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz